הפעלה/כיבוי מצביע לבן גדול
הפעלה/כיבוי מצביע לבן שחור
מוסדות החינוך “יד ביד” הם בתי ספר וגני ילדים לחינוך דו-לשוני. מוסדות אלו פועלים על בסיס אידיאולוגיה הומניסטית, שממנה נובעת תפיסת עולם המחייבת חיים משותפים ושוויוניים בין ערבים ליהודים, כולם אזרחי ישראל. על פי גישתנו, חובתה של החברה להכיל שונויות של פרטים וקבוצות, אף אם הם שרויים בקונפליקט היסטורי. לכן, אנו מקדמים מימוש של פדגוגיה שתוביל את התלמידים לחיים מלאים ואוטונומיים של הגשמה עצמית לצד הוגנות חברתית המבוססת על עושר תרבותי. בתי הספר הם מוכרים ורשמיים, ומפוקחים על ידי משרד החינוך.
בתי הספר “יד ביד” מחוברים לחברה הערבית ולחברה היהודית הסובבת אותם ונתמכים על-ידי המרחב הקהילתי הסובב אותם. החיים בבית הספר הדו-לשוני מהווים סדנת התנסות בחברה משותפת, הכוללת את כל המעגלים הקשורים בבית הספר – הנהלה, מחנכים, תלמידים, הורים, משפחות מורחבות וחברי קהילה נוספים המזדהים עם חשיבות החינוך המשותף ותומכים בו.
שאיפתנו היא שבוגר המסגרת החינוכית “יד ביד” יהיה אדם רחב דעת, בעל מחויבות גבוהה לצדק, ערני ומעורב בחברה. בבסיס הפדגוגיה של “יד ביד” עומד חינוך הומניסטי דו-לשוני, אשר מבקש לכונן תשתית חינוכית וערכית לקיומה של חברה דמוקרטית המשותפת לאזרחים יהודים וערבים בישראל. החינוך בשתי השפות יחדיו מפתח בקרב השותפים בו שיח דיאלוגי המבוסס על שוֹנוּת תרבותית. חינוך דו-לשוני מלמד כל אחד מן הצדדים בדיאלוג את שפת הצד האחר ומעודד זיקה הדדית בין ערבים ליהודים. זיקה זו מעשירה את השיח האישי והחברתי. בכך מכין החינוך הדו-לשוני את השותפים בו לאזרחות המכילה את השונות ומרחיבה את המשותף.
ביטויו הפדגוגי, המעשי והייצוגי, של החינוך הדו-לשוני מתגלם בנוכחותן השוויונית של השפות, ערבית ועברית, אשר מייצגות עולמות תרבות שונים. הוראה בשתי השפות, באחריותן המשותפת של מחנכת ערבייה ומחנכת יהודייה בכיתות הלימוד, היא יישום מרכזי של מהות זו. תכניות הלימוד המיוחדות שנכתבות לצורך זה נארגות אל תוכני הליבה של משרד החינוך. השותפות בין המורות, וכמוה הדיבור והלימוד בשתי השפות, מעניקים מעמד שווה לשתי המורות ומנכיחים באופן שוויוני את התרבות העברית והתרבות הערבית בעולם בית הספר.
החינוך הדו-לשוני משמש כשער לקיומו של דיאלוג רב-תרבותי פתוח, אותנטי ומעצים. בעצם קיומו, דיאלוג זה מגשים ערכים הומניסטיים של הכרה וכבוד הדדיים, המובילים לפתיחות ולהתפתחות אנושית ואינטלקטואלית של השותפים בו. בחינוך הדו-לשוני, הזהויות הנפרדות של המתחנכים והמחנכים מתעצבות כל אחת לעצמה במובהק, בד בבד עם זיקה אל האחר. הדיאלוג בשתי השפות מביא לשיוּם מחדש של מושגים ויחסים, לתיאור ולפירוּש מכיל של המציאות החברתית.
مؤسسات التربية “يدًا بيد” هي مدارس وروضات الأطفال ثنائية اللغة. تعمل هذه المؤسسات على قاعدة أيديولوجية إنسانية، ينبع منها التصور المُلزم بالحياة المشتركة والمتساوية بين العرب واليهود، جميعهم مواطني إسرائيل. وفق نهجنا، فإن المجتمع مُلزم باحتواء الاختلاف بن الأفراد والمجموعات، حتى وإن كانوا في حالة صراع تاريخي. وعليه، فنحن نعمل على تعزيز تطبيق بيداغوجيا تقود التلاميذ إلى حياة كاملة ومستقلة من تحقيق الذات، إلى جانب النزاهة الاجتماعية القائمة على الثراء الثقافي. مدارسنا معترف بها ورسمية ومراقبة من قبل وزارة التربية والتعليم.
ترتبط مدارس “يدًا بيد” بالمجتمع العربي والمجتمع اليهودي المحيطان بها، ومدعومة من قبل الحيّز المجتمعي المحيط بها. تشكل الحياة في المدارس ثنائية اللغة ورشة اختبار في مجتمع مشترك، يشمل جميع الدوائر المرتبطة في المدرسة، الإدارة، المربين، التلاميذ، الأهالي، العائلات الموسّعة وأفراد آخرين من المجتمع يتماثلون مع الفكر التربوي المشترك ويدعمونه.
نحن نطمح لأن يكون خريج الإطار التربوي “يدًا بيد” إنسانًا واسع الآفاق، ملتزمًا التزامًا عاليًا بالعدالة، مدركًا ومنخرطًا في المجتمع. التربية الإنسانية ثنائية اللغة هي في صلب بيداغوجيا “يدًا بيد”، والتي تسعى إلى تشكيل شبكة تربوية وقيميّة لوجود مجتمع ديمقراطي مشترك للمواطنين اليهود والعرب في إسرائيل. يعمل التعليم بكلا اللغتين معًا على تنمية خطاب الحوار بين المشاركين فيه، والقائم على الاختلاف الثقافي. التعليم ثنائي اللغة يُعلم كل واحد من أطراف الحوار لغة الطرف الآخر ويُشجع التواصل المتبادل بين العرب واليهود. التواصل الذي يثري الخطاب الشخصي والمجتمعي. وبهذا يعمل التعليم ثنائي اللغة على تهيئة المشاركين فيه لمواطنة تحتوي الاختلاف وتوسّع المشترك.
يتجسد التعبير البيداغوجي، العملي والتمثيلي، للتعليم ثنائي اللغة، في حضور المساواة بين اللغتين العربية والعبرية، واللتان تمثلان عوالم ثقافية مختلفة. التدريس باللغتين، مسؤولية مشتركة للمربية العربية والمربية اليهودية في صف التعليم، هو التطبيق الرئيسي لهذا الجوهر. برامج التعليم الخاصة التي تكتب من أجل هذه الحاجة تتداخل في مضامين المواضيع الرئيسية لوزارة التربية والتعليم. الشراكة بين المعلمات، وكذلك الحديث والتعلم باللغتين، يمنحان مكانة متساوية للمعلمتين ويستحضران الثقافتين العربية والعبرية بشكل متساوٍ داخل عالم المدرسة.
التعليم ثنائي اللغة هو بمثابة بوابة لحوار متعدد الثقافات ومنفتح، أصيل وتعزيزي. بمجرد وجوده، يحقق هذا الحوار قيم إنسانية من الاعتراف والاحترام المتبادلين، اللذان يقودان إلى الانفتاح والتطور الإنساني والفكري لدى المشاركين فيه. الهويّات المنفصلة للمربيات والمرببين في التعليم ثنائي اللغة تتشكلان كل واحدة بحد ذاته بشكل واضح، إلى جانب الترابط مع الآخر. الحوار في اللغتين يؤدي إلى تجديد تسمية المفاهيم والعلاقات، وتوصيف وتفسير الواقع الاجتماعي.